လူေတြ ဘက္စ္ကား စီးခ်င္လာေအာင္
ကၽြန္ေတာ္တို
့ဆီမွာက အလုပ္သြား၊အလုပ္ျပန္ အတြက္ဘဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ေစ်း၀ယ္ စတ့ဲ အေၾကာင္း တစ္ခုခု ေၾကာင့္ျဖစ္ျဖစ္
ဘက္စ္ကား စီးရတဲ့သူေတြပါ။ ဘက္စ္ကား ေတြကို လူေတြ စီးေပ်ာ္ ပါရဲ့လား၊ ကၽြန္ေတာ္ ကေတာ့
မစီးခ်င္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ စီးေနရ တာပါဘဲ၊ ကိုယ္ပိုင္ကား တတ္နိုုင္တဲ့ လူက ယာဥ္္ေၾကာ
ၾကပ္တည္းတဲ့ ၾကားက သည္းခံျပီး ကိုယ့္ကား ကိုယ္စီး ၊ အငွားကား တတ္နိုင္သူကငွား၊ မတတ္နိုင္ေတာ့မွ
ဘက္စ္ကား ကို ဦးလွည့္ၾက တာပါ။
တျခား နိုင္ငံ
ေတြနဲ ့ယွဥ္ရင္ ကားပိုင္ဆိုင္မွဳ အခ်ိဳးအစားက ေလ်ာ့နည္းေနတုန္း ပါဘဲ။ဒါေပမယ့္ လမ္းေပၚမွာ
ကားေတြျပည့္ျပီး ယာဥ္ေၾကာၾကပ္တာ ျဖစ္ေနတာ ပါဘဲ။ရန္ကုန္ျမိဳ ့ ရဲ ့အခ်က္အျခာ ေနရာ ေတြက
ေတာင္ဘက္မွာ ဆိုေတာ့ လူေတြက သူတို ့ ဆိုင္ရာကိစၥ ေတြ အတြက္ မနက္ပိုင္းမွာ ျမိဳ ့ထဲကို
သြားျပီး ညေနက်ေတာ့ ဆင္ေျခဖံုး ေနရာေတြဆီ အဲဒီ အုပ္စုၾကီးက ျပန္ေနရတာပါ။လူစည္ကားျပီး
လုပ္ငန္း အခ်က္အျခာ က်တဲ့ ေနရာေတြ ေဖၚထုတ္ဖို ့စီမံေနတာလည္း ဖတ္မိပါတယ္။ ေရရွည္ လုပ္ရျပီး
စိန္ေခၚမွဳေတြ အမ်ားၾကီးပါ။
ကၽြန္ေတာ္
အဓိက ေရးခ်င္တာက လမ္းေတြေပၚမွာ ကိုယ္ပိုင္ ယာဥ္ငယ္ေတြ၊အျခား အငွား ယာဥ္ငယ္ေတြ နည္းသြားျပီး
လက္ရွိ ယာဥ္ေၾကာၾကပ္မွဳ ကေန အတိုင္းအတာ တစ္ခု ေလ်ာ့သြားနိုင္ဘို ့ပါ။ မလိုအပ္ဘဲ အသံုးျပဳ
ေနရတဲ့ ကားေတြ ေလ်ာ့သြားရင္ သူတို ့ေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့ ယာဥ္တိုက္မွဳ၊ ကုန္က်တဲ့ ေလာင္စာဆီ၊
ပတ္၀န္းက်င္ ထိခိုက္မွဳ၊ စတာေတြ လည္း ေလ်ာ့က် သြားမွာပါ။
အမ်ား ျပည္သူ
ပို ့ေဆာင္ေရး စနစ္ ေကာင္းမြန္လာဘို ့ ေရးခ်င္ တာပါ။ ဖတ္ထားတာေလး ေတြနဲ ့ စဥ္းစားမိတာ
ေလးေတြ ေရာျပီး ေရးတာပါ။ ပို ့ေဆာင္ေရး မွာ အန ၱရာယ္ ကင္းျပီး လံုျခံဳ စိတ္ခ်ရမွဳ
(Safety & Security) ၊ ခရီးသည္ ေတြ အဆင္ေျပမွဳ (User Friendliness)၊သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္(Environment)၊
စတာေတြကို မဟာဗ်ဴဟာ အေနနဲ ့ စဥ္းစားရတာ ေတြ ့ပါတယ္။
တစ္ေနရာရာ
ကို သြားမယ့္သူ တစ္ေယာက္က ကိုယ့္ကားကို မသံုးဘဲ ဘက္စ္ကား/ရထား စတာေတြ သံုးခ်င္လာေအာင္
သူတို ့ရဲ ့ ထင္ျမင္မွဳေတြ၊ အေတြးေတြ ေျပာင္းေအာင္ လုပ္ရမွာပါ။
(က)ဘက္စ္ကား
စီးရတာဟာ ကိုယ္တိုင္ေမာင္းျပီး သြားရတာထက္ သက္ေတာင့္ သက္သာ ရွိတယ္ လို ့ ခံစားရ သလား။
(ခ )ကိုယ္သြားရမယ့္
ခရီးစဥ္ ကို စဥ္းစားလိုက္ရင္ ဘက္စ္ကား/ရထား နဲ ့ သြားတာက ကိုယ့္ကားနဲ ့ ကိုယ္ သြားတာထက္
အဆင္ေျပတယ္ လို ့ ခံစားရ သလား။
(ဂ )အဲဒီလို
သြားတာေၾကာင့္ ကိုယ့္ကား ၾကံ ့ခိုင္မွဳ အလိုလို ထိန္းသိမ္း သလို ျဖစ္တယ္လို ့ ခံစား
ရသလား။
အဲဒီလို ခံစား
လာရရင္ ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ မ်ားမ်ားက အမ်ား ျပည္သူ ပို ့ေဆာင္ေရး စနစ္ အေပၚ ယံုၾကည္ျပီး
သံုးလာ ၾကမွာပါ။ ေနာက္ျပီး ဘက္စ္ကား/ရထား ေတြရဲ ့အေျခခံ လိုအပ္ခ်က္ ေတြကို ျဖည့္ဆည္း
ေပးရ အံုးမွာပါ။ ဒါေတြက ကိုယ္ပိုင္ကား စီးေနတဲ့ လူေတြမွ မဟုတ္ပါဘူး။မျဖစ္မေန စီးေန
ၾကရတဲ့ က်န္ခရီးသည္ ေတြအတြက္ လည္း လိုအပ္မွဳ ေတြပါ။အဲဒါေတြ ကေတာ့
(က)ကားဂိတ္/ဘူတာ
ေတြဟာ အိမ္/သြားခ်င္တဲ့ေနရာ ေတြနဲ ့ လမ္းေလွ်ာက္ သြားလို ့ရတဲ့ အကြာအေ၀း ျဖစ္ဘို ့လိုပါတယ္။
(ခ )မွတ္တိုင္/ဘူတာ/ရပ္နားစခန္း
ေတြမွာ လိုအပ္ သလို အေဆာက္အဦး၊ အမိုးအကာ၊ ရပ္ေစာင့္ဘို ့ေနရာ စတာေတြ ရွိရပါမယ္။ ရပ္နားစခန္း
အၾကီးၾကီး ေတြမွာ သန္ ့စင္ခန္း၊ အင္တာနက္ စသျဖင့္ ၀န္ေဆာင္မွဳ ေကာင္းသထက္ ေကာင္းေအာင္
လုပ္ေပးဘို ့ လိုပါတယ္။
(ဂ )ယာဥ္ေတြက
သန္ ့ရွင္းသပ္ရပ္ျပီး စီးတဲ့သူ လံုျခံဳ စိတ္ခ်ရဘို ့ လိုပါတယ္။
(ဃ)သြားရမယ့္
ခရီးစဥ္ အလိုက္ အခ်ိတ္အဆက္၊ အကူးအေျပာင္း လမ္းေၾကာင္းေတြ ေကာင္းမြန္ျပီး (အခ်ိန္မွီ
ေရာက္ေအာင္) ခရီးလမ္း ၾကာခ်ိန္ ကို တြက္ဆ နိဳင္ရပါမယ္။
(င )ျမန္ျမန္
ေရာက္ဘို ့နဲ ့ တတ္နိုင္ သမွ် ေျပာင္းမစီးရဘို ့ လိုပါတယ္။
(စ )ယာဥ္စီးခေလ်ာ့နည္းဘို
့ လိုပါတယ္။
ေနာက္ထပ္ ေျပာခ်င္တာက
သတင္း အခ်က္အလက္ စနစ္ပါ။ကားမွတ္တိုင္ ေတြမွာ အဆင္ေျပရာ နဲ ့ သြားနိုင္ဘို ့လမ္းညႊန္း၊
ဆိုင္းဘုတ္၊ ေျမပံု ေတြ ရွိရမွာပါ။ နီးစပ္ရာ ကား/ရထား အခ်ိန္စာရင္း၊ ေနာက္ေရာက္လာမယ့္
ယာဥ္ရဲ ့အခ်ိန္၊ ကိုယ္သြားရမယ့္ ေနရာကို ေရာက္ဖို ့ ဘယ္လို သြားသင့္တယ္ ဆိုတာကို အဲဒါေတြ
ကို ၾကည့္ျပီး ဆံုးျဖတ္လို ့ ရတဲ့ အေန အထား ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေပးရ မွာပါ။ ယာဥ္/ရထား စီးေနစဥ္
မွာလဲ အခု ေရာက္ေနတဲ့ ေနရာ၊ ေနာက္ေရာက္မယ့္ ေနရာ၊ စတာ ေတြကို စာသားနဲ ့ ျဖစ္ျဖစ္၊ အသံနဲ
့ ျဖစ္ျဖစ္၊ ေၾကညာေပး ေနရမွာပါ၊ ခရီးသည္ရဲ ့ စိုးရိမ္မွဳ ေလ်ာ့တာေပါ့။
ေနာက္ျပီး
သက္ေတာင့္ သက္သာ ရွိဘို ့ ဘယ္လို လုပ္ေပးနိဳင္ မလဲ ဆိုတာပါ၊ မစီးမျဖစ္ လို ့သာ စီးရေပမယ့္
သက္ေတာင့္ သက္သာ မရွိဘူး ဆိုရင္ ေနာက္တစ္ခါ မစီးဘဲ ေနလို ့ ရရင္ စီးေတာ့မွာ မဟုတ္ပါဘူး။
အထူးသျဖင့္ ယာဥ္ေတြမွာ ပသာဒ ျဖစ္ဖို ့လိုပါတယ္။ ယာဥ္ အတြင္း/အျပင္ သန္ ့ရွင္းမွဳ၊ ခံု/လက္ကိုင္
ေတြ ေကာင္းမြန္မွဳ၊ ယာဥ္စီးေနတဲ့ အခ်ိန္ ေလေအး ေပးစက္၊ျပတင္းေပါက္ ေတြ ေကာင္းမြန္မွဳ၊
အနံ ့အသက္၊ဆူညံသံ စသျဖင့္ပါ။ ဒါေတြက လိုကို လိုအပ္တဲ့ အရာေတြ ျဖစ္ေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တို
့ဆီမွာေတာ့ မင္းမစီးလဲ တျခားလူ စီးမယ္၊ ဒါက အျပင္ေရြးစရာ မရွိေတာ့ ဒါကိုဘဲ စီးေနရ တာပါ။
ေနာက္ျပီး
ယာဥ္စီးခ ပါ။ ယာဥ္စီးခကို တတ္နိဳင္သမွ် ေလ်ာ့ခ်ျပီး ေငြေပးေခ်မွဳ ကို ကဒ္ စနစ္ေျပာင္းေပး
နိဳင္ရင္ အစပိုင္း ခက္ေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္း ခရီးသည္ ေတြ၊ ၀န္ထမ္းေတြ အေတြ ့အၾကံဳ ရလာရင္
အဆင္ေျပျပီး မွန္ကန္ ျမန္ဆန္ လာတဲ့အက်ိဳးေတြ ရမွာပါ။ ကဒ္ ဆိုတဲ့ ေနရာ မွာလည္း ဘယ္ကား၊
ဘယ္ရထား စီးစီး သံုးလို ့ရတဲ့ ကဒ္ျဖစ္ရင္ ေကာင္းတာေပါ့။ လက္မွတ္ေရာင္း (စပယ္ယာ) ကေတာ့
ရွိေနရ အံုးမွာပါ။
ဒီလို ၀န္ေဆာင္မွဳ
ေတြကို လုပ္ေပးနိဳင္ရင္ တစ္ဦးခ်င္း ကားသံုးတဲ့ သူေတြ ေလ်ာ့သြား မွာပါ။အက်ိဳးဆက္ အေနနဲ
့ ယာဥ္ေၾကာၾကပ္တာ၊ ရပ္စရာ ကားပါကင္ မရွိတဲ့ ျပႆနာ၊ ကိုယ္ပိုင္ယာဥ္ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့
မေတာ္တဆ ထိခိုက္မွဳ၊ ေလထု ညစ္ညမ္းမွဳ ေတြ ေလ်ာ့သြား နိဳင္ပါတယ္။
ေနာက္ျပီး
အမ်ား ျပည္သူ ပို ့ေဆာင္ေရးစနစ္ ပိုေကာင္း ေစခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာ ေတြကို ေရးခ်င္ပါတယ္။
အဲဒါေတြ ကေတာ့ လမ္းေပၚမွာ ကားေတြ မ်ားေလေလ
(က)ေလထုညစ္ညမ္းမွဳ
မ်ားလာပါတယ္၊ ရာသီဥတု ေျပာင္းလဲမွဳ ျဖစ္ေစတဲ့ ဖန္လံုအိမ္ အာနိသင္ရွိတဲ့ ဓါတ္ေငြ ့ ေတြ
ထုတ္လႊင္မွဳ မ်ားလာပါတယ္။
(ခ )ယာဥ္တိုက္မွဳ
ေတြ မ်ားလာပါတယ္။
(ဂ )ဆူညံသံ
ေတြ မ်ားလာပါတယ္။
(ဃ)လူေတြမွာ
စိတ္ေရာကိုယ္ပါ ေရာဂါေတြ ရလာပါတယ္။
(င )အမ်ားျပည္သူ
ဆိုင္ရာ ေနရာေတြ ေပ်ာက္ျပီး ကားရပ္တဲ့ ေနရာေတြ ျဖစ္လာ ပါတယ္၊ေျခလွ်င္ေလွ်ာက္၊ စက္ဘီးစီး
ရတဲ့ ေနရာေတြဟာ ယာယီ ကားပါကင္ ျဖစ္သြားေတာ့ တာပါဘဲ။
ဥေရာပယူနီယံ
နိဳင္ငံ ေတြမွာ ဖန္လံုအိမ္ ဓါတ္ေငြ ့ ထုတ္လႊင့္မွဳရဲ ့ ၂၃% က ကုန္းလမ္း ပို ့ေဆာင္ေရး
ေၾကာင့္ပါ။ ၾသစေတးလ်မွာ ၂၀၁၂ ခန္ ့မွန္းခ်က္အရ ကိုယ္ပိုင္ ယာဥ္ငယ္ေတြ ေၾကာင့္ ၁၄.၄%
ရိွပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ သူတို ့ဆီမွာ ကိုယ္ပိုင္ယာဥ္ သံုးတာ ေလွ်ာ့ျပီး အမ်ားျပည္သူ ပို
့ေဆာင္ေရး နဲ ့ စက္ဘီးစီး၊ လမ္းေလွ်ာက္ စတာေတြကို အေလးေပး လာပါတယ္။ ေလ့လာမွဳ ေတြအရ
လူေတြရဲ ့ က်န္းမာေရး၊စာရိတၱ ေတြ ပိုေကာင္းလာျပီး သက္တမ္း ပိုရွည္ လာနိဳင္တယ္ လို ့
သိရပါတယ္။
ဖတ္မိသေလာက္
ခရီးသြားလာမွဳ အမ်ားဆံုးအခ်ိန္မွာ အမ်ားျပည္သူ ပို ့ေဆာင္ေရး ယာဥ္ကို သံုးျခင္းဟာ ကိုယ္ပိုင္ယာဥ္သံုးသြားတာထက္
အဆိပ္ဓါတ္ေငြ ့ထုတ္လႊင့္မွဳ ၆-ဆ ေလ်ာ့တယ္လို ့သိရပါတယ္။
Ref; ; http://www.vtpi.org/tdm/tdm112.htm
www.factum.at/ REDUCING CAR TRIPS BY PROMOTING
ALTERNATIVE MODES OF
TRANSPORTATION(PDF)
